Wieża Bismarck'a w Lęborku, czyli jak można zniszczyć zabytek przemieniając go w szklany biurowiec

SZKLANY BIUROWIEC W PARKU, CZYLI RZECZ O TYM, JAK ZNISZCZYĆ ZABYTEK

WIEŻA BISMARCK'A W LĘBORKU

Wieża Bismarck'a, która znajduje się w Lęborku od początku swojego istnienia pełniła wiele funkcji. Przede wszystkim jest to wieża ciśnień, pomnik, punkt widokowy, a również przez długi czas była to restauracja. Wieża zlokalizowana jest na Górze Parkowej, inaczej zwanej Czartoryją (dawniej Wzgórzu Wisielców) w Parku Chrobrego. Ponadto od wielu lat znajduje się w gminnej ewidencji zabytków.

Historia wieży

Wieżę wzniesiono w 1912 roku na planie czworoboku, jako jedną z ok. 240 wież wzniesionych na cześć niemieckiego kanclerza Otto von Bismarck'a. Ta lęborska jest ze wszystkich najwyższa, ma 31 metrów. Jej projektantem był lęborski architekt Wendel. W jednym z narożników szczytu znajduje się nieduża, owalna wieżyczka zwieńczona kopułą. W okresie międzywojennym na szczycie wieżyczki zamontowany był reflektor lotniczy, świecący pionowo w górę i wykorzystywany m.in. jako znak orientacyjny dla samolotów latających na trasie Królewiec – Berlin. Restauracja Bismarck'a została w późniejszym czasie zastąpiona funkcjonującą do lat 60-tych XX wieku Kawiarnią Parkową i znajdowała się w przylegającym do dolnej części wieży budynku, rozebranym w 1993 roku.

Co się wydarzyło teraz?

Od 2014 miasto planowało rewitalizację wieży. Realizacja zadania właśnie trwa i ma zostać zakończona w najbliższym czasie. Efektem prac jest dobudowany do wieży nowoczesny fragment budowli ze szkła i metalu. Jest on wyższy od zabytkowej części budowli (nie licząc filigranowej narożnej wieżyczki), bardzo masywny, kanciasty, a przy delikatnej i stosunkowo prostej konstrukcji samej wieży sprawia wrażenie przytłaczającego. Gdy spojrzeć na wieżę Bismarck'a od strony dobudowy, trudno nie odnieść wrażenia, że ktoś po środku parku miejskiego postawił hotel lub biurowiec.

Wejście za wzgórze, na którym stoi wieża jedynymi, kamiennymi schodami, początkowo nie zdradza niczego nadzwyczajnego. Spomiędzy porastających park drzew wieża raz po raz wyłania się i majaczy jasną elewacją, tak dobrze znaną z wcześniejszych lat. Od tej strony bowiem widać tylko historyczną, zabytkową część budowli. Oczywiście teraz jest odnowiona, całkiem elegancko trzeba przyznać.

 

  

W zasadzie taki jej wygląd - od tej strony - jest bardzo przyjemny dla oka. Zachowano wszystkie elementy z jakich wieża się składała. Uzupełniono ją o kilka detali poprawiających jej estetykę i przybliżających jej wygląd do oryginalnego, przedwojennego. Co oczywiście warto odnotować i docenić. Szkoda - moim zdaniem - że zmieniono materiał z jakiego jest kopuła. Ta wygląda na wykonaną z blachy ocynkowanej (lub nierdzewnej), a poprzednia była zdaje się miedziana (jej zielonkawy kolor było widać nawet z daleka). Kopułę zwieńczono kulą, a jej szczyt uzupełniono o wiatrowskaz z herbem Lęborka - dość estetyczny i nie burzący pierwotnego wizerunku akcent. 

 

Niemniej to co wyłania się zza wieży dalej, czyli dobudowa, już takie pozytywne nie jest. 

 

 

 

Trudno nie odnieść wrażenia, że tym razem ktoś tu mocno przesadził. Ja rozumiem wiele, rozumiem, że winda, rozumiem, że punkt widokowy, rozumiem nawet, że potrzeba rozbudowy istniejącego budynku (czy potrzebna to już w ogóle pomijam). 

Jednak sposób w jaki to zrobiono, to co zrobiono i z czego zrobiono, to tego już nie rozumiem. To jest po prostu zniszczenie zabytku, który powinno się chronić. Nie wiem jaki architekt tej zbrodni dokonał, aby takie paskudztwo zaprojektować i wolę chyba tego nie wiedzieć, jednak inwestor, który taką realizację wcielił w życie - a więc Urząd Miasta w Lęborku - powinien się po prostu wstydzić. Budowlę, która do niedawna była wizytówką miasta, pierwszą budowlą jaką widać jadąc choćby pociągiem z kierunku Trójmiasta - zniszczył. Efekt jest taki, że teraz zamiast pięknej wieży Bismarcka mamy monstrum, które w połowie jest szklanym biurowcem, albo hotelem pośród miejskiego parku. 

Finał

Jak będzie wykończona dalsza część, a więc podstawa wieży, ściana oporowa, wejście, teren przyległy, a wreszcie wnętrze, to dopiero czas pokaże, gdyż roboty jeszcze trwają. Trudno oceniać jak to wszystko będzie wyglądało jak się zakończy, no ale ten szklany biurowiec przecież nie zniknie. Wygląda to co najmniej kuriozalnie, gdy spomiędzy drzew i co tu dużo mówić, leśnych okoliczności przyrody, wyłania się obraz szklanej ściany, jakby wielkich luster.